na

na I {{/stl_13}}{{stl_8}}przyim., łączy się z biernikiem {{/stl_8}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}1. {{/stl_12}}{{stl_7}}'wskazuje na kierunek ruchu przestrzennego określony przez wyrażenia, w których przyimek {{/stl_7}}{{stl_8}}na {{/stl_8}}{{stl_7}}łączy się z miejscownikiem (por. na II zn. 1.) ': {{/stl_7}}{{stl_10}}a) {{/stl_10}}{{stl_7}}Odłożył książkę na półkę.b) Wyszedł na ulicę. Poszedł na dworzec.c) Prosimy o wejście na salę.d) Pojechał na Karmelicką, na Śląsk, na Węgry.e) Nałożył marynarkę na sweter.f) Wybrał się na pocztę. {{/stl_7}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}2. {{/stl_12}}{{stl_7}}'wskazuje na pewne wydarzenie jako pośrednie określenie celu przestrzennego i czasowego (dokąd?) ': {{/stl_7}}{{stl_10}}Idę na zebranie, na obiad. Jadę na wycieczkę, na urlop.Wybieram się na wystawę, na koncert, na wesele. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}3. {{/stl_12}}{{stl_7}}'wskazuje na cel': {{/stl_7}}{{stl_10}}Idę na ryby, na grzyby. Poszliśmy na kawę, na lody, na piwo. Ruszył na ratunek. Zaprosił nas na zabawę. Został na obiad. Lekarz skierował chorego na badania. Student zgłosił się na egzamin.Wypili na zdrowie. Weź to na swoje potrzeby. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}4. {{/stl_12}}{{stl_7}}'wskazuje na przeznaczenie': {{/stl_7}}{{stl_10}}Kosz na śmieci. Skrzynka na listy. Szafa na ubrania. Wieszak na ręczniki. Mięso na rosół. Owoce na kompot. Buty na zimę. Krople na serce. Zioła na trawienie. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}5. {{/stl_12}}{{stl_7}}'wskazuje na przyczynę, motyw działania albo jakiś bodziec': {{/stl_7}}{{stl_10}}Autobus zatrzymuje się na żądanie. Na prośbę rodziców zmieniono termin wycieczki szkolnej. Żołnierze strzelali na rozkaz dowódcy. Chłopak na złość mamie nie włożył czapki. Na apel przywódcy przystąpili do walki. Zmieszał się na mój{{/stl_10}}{{stl_10}} widok. Na dźwięk dzwonka uczniowie weszli do klasy. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}6. {{/stl_12}}{{stl_7}}'wskazuje na czas trwania stanu rzeczy wynikającego ze zmiany (na jak długo?) ': {{/stl_7}}{{stl_10}}Wyjechał na miesiąc za granicę. Zostań tu na chwilę. Zaniemówił na moment. Zatrzymał się na jakiś czas w Warszawie. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}7. {{/stl_12}}{{stl_7}}'wskazuje na termin stanu rzeczy wynikającego ze zmiany (na kiedy?) ': {{/stl_7}}{{stl_10}}Otworzył okno na noc. Przygotuję referat na wtorek. Zamówił wizytę na piątą. Na przyszłość to się nie powtórzy. Brama jest na noc zamknięta. Przyszedł na drugi dzień. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}8. {{/stl_12}}{{stl_7}}'wskazuje na jednostkę obliczania lub dystrybucji czegoś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Jechał z szybkością stu kilometrów na godzinę. Wypadło po dziesięć złotych na osobę. Jajka sprzedaje się na sztuki. Brać lekarstwo trzy razy na dzień. Na każdą ofertę pracy jest kilkoro chętnych. Na stu kandydatów egzamin zdało{{/stl_10}}{{stl_10}} pięćdziesięciu. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}9. {{/stl_12}}{{stl_7}}'wskazuje na miarę wielkości przestrzennych': {{/stl_7}}{{stl_10}}Pokój szeroki na trzy metry, długi na sześć. Basen głęboki na dwa metry. Warstwa tłuszczu gruba na palec. Kij długi na metr.10. {{/stl_10}}{{stl_7}}'wskazuje na obiekt czynności': {{/stl_7}}{{stl_10}}Krzyczał na dzieci. Gniewał się na kolegę. Narzekał, skarżył się na ból. Uważał na przejeżdżające samochody. Patrzył na nas. Liczył na zysk. Czekał na gości.11. {{/stl_10}}{{stl_7}}'wskazuje na skutek, późniejszą postać tego, co ulega zmianie': {{/stl_7}}{{stl_10}}Podarł kartkę na kawałki. Trawa wyschła na pieprz. Starł kredę na proszek. Gips stwardniał na kamień. Złożył koc na pół. Wyrósł na porządnego człowieka. Wyuczył się na stolarza. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}\ {{stl_20}}

{{/stl_20}}na II {{/stl_13}}{{stl_8}}przyim., łączy się z miejscownikiem {{/stl_8}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}1. {{/stl_12}}{{stl_7}}'wskazuje na kontakt czegoś z obiektem (zwłaszcza jego powierzchnią), który służy za podporę i zapobiega spadaniu czegoś (gdzie?) ': {{/stl_7}}{{stl_10}}a) {{/stl_10}}{{stl_7}}'wskazuje na powierzchnię czegoś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Książka leży na stole. Dziecko siedzi na dywanie. Obraz wisi na ścianie. Lampa stoi na biurku. Wizytówka na drzwiach. Książki na półce.b) {{/stl_10}}{{stl_7}}'wskazuje na płaszczyznę w terenie': {{/stl_7}}{{stl_10}}Chłopcy grają w piłkę na boisku. Na placu zgromadził się tłum. Na łące kwitną kwiaty. Samochód zatrzymał się na skrzyżowaniu. Spotkaliśmy się na ulicy. Czekał na przystanku. Był na stacji, na dworcu, na postoju taksówek.c) {{/stl_10}}{{stl_7}}'wskazuje na obiekt pojmowany jako fragment przestrzeni trójwymiarowej lub płaszczyzna': {{/stl_7}}{{stl_10}}Na korytarzu czekali interesanci. Na sali było duszno. Na rynku jest ratusz. Usiadł na fotelu. d) {{/stl_10}}{{stl_7}}'wskazuje na nazwę ulicy, placu, morza, wyspy, półwyspu, stron świata oraz niektóre nazwy regionów geograficznych i państw': {{/stl_7}}{{stl_10}}Mieszka na Karmelickiej. Księgarnia na placu Centralnym. Połowy na Bałtyku. Wakacje na Cyprze. Zima na Alasce. Na południu słońce, na północy opady. Znalazł pracę na Śląsku. Był na Bliskim Wschodzie, na Litwie, na Węgrzech.e) {{/stl_10}}{{stl_7}}'wskazuje na część ciała lub ubioru': {{/stl_7}}{{stl_10}}Na nosie miał okulary. Poprawiła opaskę na włosach. Obrączka na palcu, korale na szyi. Łzy na policzkach. Nosił na głowie kapelusz, marynarkę na swetrze.f) {{/stl_10}}{{stl_7}}'wskazuje na instytucję': {{/stl_7}}{{stl_10}}Pracuje na uczelni. Studiuje na wydziale filozoficznym, na chemii. Zapłacił rachunek na poczcie. Jest zawiadowcą na kolei. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}2. {{/stl_12}}{{stl_7}}'wskazuje zarówno na czas, jak i na miejsce czynności (gdzie? kiedy?); podczas': {{/stl_7}}{{stl_10}}Był na koncercie, na przedstawieniu, na wystawie, na ślubie. Poznali się na wakacjach, na zabawie. Na wycieczce złamał nogę. Był na piwie, u nas na obiedzie. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}3. {{/stl_12}}{{stl_7}}'wskazuje na środek lokomocji lub część ciała biorącą udział w ruchu lub przyjęciu danej pozycji': {{/stl_7}}{{stl_10}}Jeździć na nartach, na łyżwach, na rowerze, na sankach. Huśtać się na linie, na huśtawce. Kręcić się na karuzeli. Chodzić na palcach, na rękach. Leżeć na boku, na plecach. Skakać na jednej nodze. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}4. {{/stl_12}}{{stl_7}}'wskazuje na podporę czegoś, podłoże, podkład jako cechę charakterystyczną': {{/stl_7}}{{stl_10}}Buty na wysokim obcasie. Kieliszek na cienkiej nóżce. Fotel na kółkach. Pojazd na szynach. Na szkle malowane. Smażył mięso na oleju. Kaszka na mleku. Zupa na kościach. Napisał na kartce, na tablicy. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}5. {{/stl_12}}{{stl_7}}'wskazuje na instrument służący do grania': {{/stl_7}}{{stl_10}}Grał na skrzypcach, na fortepianie. Akompaniował sobie na gitarze. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}6. {{/stl_12}}{{stl_7}}'wskazuje na narzędzie, za pomocą którego wykonuje się jakąś czynność; za pomocą': {{/stl_7}}{{stl_10}}Pisać na maszynie. Liczyć na kalkulatorze. Mama robi sweter na drutach. Ćwiczyć na poręczach. Grać na komputerze. Wydrukować coś na drukarce. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}\ {{stl_20}}

{{/stl_20}}na {{/stl_13}}{{stl_8}}{czyjąś, jakąś} {{/stl_8}}intencję {{/stl_13}}{{stl_7}}to samo co na intencję {{/stl_7}}{{stl_8}}{czegoś, kogoś, jakąś} {{/stl_8}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}\ {{stl_20}}

{{/stl_20}}na {{/stl_13}}{{stl_8}}{czyjeś} {{/stl_8}}konto {{/stl_13}}{{stl_7}}'tak, że coś obciąża, obarcza kogoś; w czyimś imieniu, na czyjś rachunek': {{/stl_7}}{{stl_10}}Oni narobili zamieszania, a wszystko poszło niestety na moje konto. Stawiać kolejkę na konto firmy. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}\ {{stl_20}}

{{/stl_20}}na {{/stl_13}}{{stl_8}}{czyichś} {{/stl_8}}oczach {{/stl_13}}{{stl_8}}przysł. {{/stl_8}}{{stl_7}}'wobec kogoś, będąc widzianym, jawnie': {{/stl_7}}{{stl_10}}Na oczach żony paradował po ulicy z kochanką. Wszystko to działo się na moich oczach, ale bałem się zareagować. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}\ {{stl_20}}

{{/stl_20}}na {{/stl_13}}{{stl_8}}{czyjeś} {{/stl_8}}ręce {{/stl_13}}{{stl_7}}'dla kogoś, do kogoś, komuś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Skierować pismo na ręce wojewody. Złożyć na czyjeś ręce podziękowania. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}\ {{stl_20}}

{{/stl_20}}na {{/stl_13}}{{stl_8}}{jakichś} {{/stl_8}}warunkach {{/stl_13}}{{stl_7}}'na warunkach dogodnych, możliwych do spełnienia itp. (lub niedogodnych, niemożliwych do spełnienia) ': {{/stl_7}}{{stl_10}}Odstąpię mieszkanie na dogodnych warunkach. Został zawarty rozejm na warunkach niekorzystnych. Pożyczka na lichwiarskich warunkach. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}\ {{stl_20}}

{{/stl_20}}na {{/stl_13}}{{stl_8}}{czyjeś} {{/stl_8}}wyszło {{/stl_13}}{{stl_7}}'okazało się, że jakaś osoba miała rację': {{/stl_7}}{{stl_10}}Tak bardzo się spierałeś, a i tak na moje wyszło. Wyszło na twoje, na jego, na Józkowe. {{/stl_10}}